iii: uita patricii
sanctus patricius erat in illo tempore captiuus apud scottos et dominus illius nominabatur milchu et porcarius cum illo erat et in septimo decimo anno aetatis suae reuersus est de captiuitate et nutu dei eruditus est postea in sacris litteris et ad romam usque peruenit et per longum spatium mansit ibidem. ad legandum et ad scrutanda mysteria dei et sanctarum scripturarum libros percurrit.
nam cum ibi isset per annos septem, missus est palladius episcopus primitus a caelestino episcopo et papa romae ad scottos in christum conuertendos; sed prohibuit illum deus per quasdam tempestates, quia nemo potest accipere quicquam de terra, nisi de caelo datum fuerit illi desuper. et profectus est ille palladius de hibernia et peruenit ad brittanniam et ibi defunctus est in terra pictorum. audita morte paladii episcopi alius legatus patricius theodosio et ualentiano regnantibus a caelestino papa romano et angelo dei, cui nomen erat uictor, monente et suadente sancto germano episcopo ad scottos in fidem christi conuertendos mittitur.
misit germanus seniorem cum illo segerum ad quendam hominem mirabilem summum episcopum amatheam regem in propinquo habitantem. ibi sanctus sciens omnia, quae uentura essent illi, episcopalem, gradum amatheo rege episcopus sanctus accepit et nomen quod est patricius sumpsit, quia prius maun uocabatur. auxilius et iserinus et ceteri inferiori gradu simul ordinati sunt cum eo. tunc acceptis benedictionibus perfectisque omnibus in nomine sanctae trinitatis paratam ascendit nauim et peruenit ad brittanniam et praedicauit ibi non multis diebus et amissis omnibus ambulandi anfractibus summa uelocitate flatuque prospero mare hibernicum cum naui descendit. onerata uero nauis cum transmarinis mirabilibus et spiritalibus thesauris perrexit ad hiberniam et baptizauit eos.
a mundi principio usque ad baptismum hibernensium ucccxxx anni sunt. in quinto anno loygare regis exorsus est praedicare fidem christi. sanctus itaque patricius euangelium christi externis nationibus per annos quadraginta praedicabat, uirtutes apostolicas faciebat, caecos illuminabat, leprosos mundabat, surdos audire faciebat, daemones obsessis corporibus fugiebat, mortuos numero usque ad nouem suscitauit, captiuos multos utriusque sexus suis propriis donis redemit. scripsit abegetoria trecenta sexaginta quinque aut eo amplius. ecclesias quoque eodem numero fundauit trecentas sexaginta quinque aut eo amplius, in quibus spiritus dei erat. presbyteros autem usque ad tria milia ordinauit et duodecim milia hominum in una regione conachta ad fidem christi conuertit et baptizauit et septem reges, qui erant filii amolgith, in uno die baptizauit.
quadraginta diebus et quadraginta noctibus in cacumine collis eile ieiunauit, id est cruachan eile; in quo colle in aere imminente tres petitiones pro his, qui fidem ex hibernensibus receperunt, clementer postulauit. prima petitio eius est, ut dicunt scotti, ut susciperet unusquisque paenitentiam, licet in extremo uitae suae statu: secunda, ut ne a barbaris consumentur in aeternum: tertia, ut non superuixerit aliquis hibernensium in aduentu iudicii, quia delebuntur pro honore patricii septem annis ante iudicium. in illo autem tumulo benedixit populis hiberniae et ideo ascendit, ut oraret pro eis et uideret fructum laboris sui. et uenerunt ad eum aues multi coloris innumerabiles, ut benediceret illis, quod significat omnes sanctos utriusque sexus hibernensium peruenire ad eum in die iudicii ad patrem et ad magistrum suum, ut sequantur illum ad iudicium. postea in senectute bona migrauit, ubi nunc laetatus in saecula saeculorum. amen.
quattuor modis aequantur moyses et patricius: id est angelo colloquente in rubo igneo: secundo modo in monte quadraginta diebus et quadraginta noctibus ieiunauit: tertio modo similes fuerunt aetate cxx annis: quarto modo sepulchrum illius nemo scit, sed in occulto humatus est nemine sciente.
quindecim annis in captiuitate, in uicesimo quinto anno ab amatheo sancto episcopo subrogatur, octoginta et quinque annis in hibernia praedicauit. res autem exigebat amplius loqui de sancto patricio, sed tamen pro compendio sermonis uolui breuiare.